Muzykowanie a rozwój zdolności dziecka

Dlaczego właściwie dobrana muzyka jak wsparcie procesu edukacji?

1. Muzyka pobudza rozwój różnych inteligencji człowieka (językowej, przestrzennej, kinestetycznej, interpersonalnej, matematycznej, intrapersonalnej, duchowej) łączy obie półkule mózgowe i wprowadza je w stan równowagi. Pod wpływem muzyki zwiększa się poziom katecholamin oraz serotoniny, neuroprzekaźników biorących udział w procesie uczenia się.

2. Nauka i słuchanie muzyki utrwala proces zapamiętywania (stymuluje układ limbiczny, który jest emocjonalnym centrum mózgu), wspomaga czytanie, naukę języków obcych, matematyki przedmiotów ścisłych, poprawia samoocenę, kreatywność, rozwija zdolności percepcyjno – motoryczne, psychosomatyczne oraz kompetencje społeczne.

3. Muzyka może pomagać w leczeniu zaburzeń słuchania, zespołu zaburzeń uwagi, nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi (ADHD tj. Attention Deficit Hiperkinetic Disorder), autyzmu, a szczególnie dysleksji.

Dysleksja (rozwojowa lub nabyta – w wyniku wypadku, udaru lub wylewu) jest wynikiem braku połączeń między dwiema półkulami mózgowymi. Jest problemem społecznym, bo występuje u ok. 10% uczniów. Badania naukowe definiują następujące jej rodzaje:

• DYSLEKSJA oznaczająca trudności w czytaniu;

• DYSORTOGRAFIA oznaczająca trudności w opanowaniu zasad ortografii;

• DYSGRAFIA oznaczająca trudności w pisaniu na właściwym, czytelnym poziomie graficznym;

• DYSKALKULIA oznaczająca trudności w operowaniu liczbami;

• DYSPRAKSJA oznaczająca trudności w koordynacji motorycznej;

• DYSCHRONIA oznaczająca zaburzoną orientację w schemacie ciała wraz z obniżoną sprawnością ruchową.

W regeneracji połączeń między dwiema półkulami mózgowymi pomagają wibracje powstające pod wpływem systematycznych ćwiczeń w grze na instrumencie, zwłaszcza klawiszowym lub smyczkowym. Wibracje masując centralne ośrodki mózgu, regenerują połączenia między dwiema półkulami mózgowymi i tym samym przyczyniają się do likwidacji zaburzeń.

Dlaczego odbiorcami działań Fundacji jest segment docelowy „dzieci i młodzież”, grupa zagrożona defaworyzacją i/lub wykluczeniem społecznym?

Bo stan faktyczny jest następujący:

1. Szkoła w gminach wiejskich i małych miejscowościach ma monopol na działania z młodzieżą, bo daje duże szanse na zakończenie i rozliczenie realizowanych projektów.

2. Nie ma równego dostępu do edukacji pozaszkolnej – instytucje (struktury formalne):

   1. filtrują, kto skorzysta z ich oferty, najczęściej wybierają tych, którzy najlepiej sobie radzą i „dobrze rokują”.

   2. w większości przypadków realizują projekty dla młodzieży, rzadko „z młodzieżą”, młodzi są odbiorcami działań, opartych na wyobrażeniach dorosłych „co jest dla nich dobre”,

3. Nie ma oferty wsparcia edukacji dla dzieci normalnych i przeciętnych (które rozwijałyby ich zainteresowania i pokazywały nowe możliwości) — odbiorcami działań są albo dzieci najzdolniejsze i najgrzeczniejsze, albo dla łobuzi i nieucy (w celu prewencji).

4. Powszechny dostęp do Internetu wcale nie oznacza jakościowej zmiany w sposobie wykorzystywania sieci przez młodych; nauczyciele o ograniczonych, a często mniejszych kompetencjach nie są w stanie zmienić preferencji młodych w tym zakresie,

5. Brak wykorzystywania lokalnych zasobów — wiejskie świetlice, prywatne kawiarnie, malarz z sąsiedniej gminy, zdolni sportowcy — nie są brane pod uwagę w organizowaniu działań z młodzieżą. Przyzwyczaja to młodych do poczucia, że w małej miejscowości nic się nie dzieje i nic się nie uda.

Źródło:

Projekt badawczy zrealizowany w 2010 r. przez Pracownię Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” na zlecenie Polsko Amerykańskiej Fundacji Wolności, publikacja w 2011 r.