Trochę wiedzy

Dlaczego w działaniach naszej Fundacji staramy się udowodnić tezę, iż nauczanie właściwie dobranej muzyki stanowi wsparcie procesów poznawczych i edukacyjnych oraz terapii niektórych zaburzeń?

Bo pozytywne oddziaływanie nauczania muzyki jest następujące:

1. Muzyka pobudza rozwój różnych inteligencji człowieka (językowej, przestrzennej, kinestetycznej, interpersonalnej, matematycznej, intrapersonalnej, duchowej) łączy obie półkule mózgowe i wprowadza je w stan równowagi. Pod wpływem muzyki zwiększa się poziom katecholamin oraz serotoniny, neuroprzekaźników biorących udział w procesie uczenia się.

2. Nauka i słuchanie muzyki utrwala proces zapamiętywania (stymuluje układ limbiczny, który jest emocjonalnym centrum mózgu), wspomaga czytanie, naukę języków obcych, matematyki przedmiotów ścisłych, poprawia samoocenę, kreatywność, rozwija zdolności percepcyjno – motoryczne, psychosomatyczne oraz kompetencje społeczne.

3. Muzyka może pomagać w leczeniu zaburzeń słuchania, zespołu zaburzeń uwagi, nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi (ADHD tj. Attention Deficit Hiperkinetic Disorder), autyzmu, a szczególnie dysleksji.

W regeneracji połączeń między dwiema półkulami mózgowymi pomagają wibracje powstające pod wpływem systematycznych ćwiczeń w grze na instrumencie, zwłaszcza klawiszowym lub smyczkowym. Wibracje masując centralne ośrodki mózgu, regenerują połączenia między dwiema półkulami mózgowymi i tym samym przyczyniają się do likwidacji zaburzeń.

Nauka gry na instrumentach muzycznych skutecznie wspiera pracę z dzieckiem prowadzoną na zajęciach wyrównawczych. Melodia przedstawiona nutami na pięciolinii pozwala nauczyć się rozróżniania wysokości dźwięków, znakomicie przyśpiesza percepcję i analizę oraz syntezę wzrokowo-słuchową. Kontakt z instrumentem ćwiczy koordynację wzrokowo-ruchową, koncentrację uwagi i pamięć – nie tylko muzyczną. Różnorodność ćwiczeń muzycznych kształci wielokierunkowo, a klarowność i logika alfabetu muzycznego prowadzą konsekwentnie do rozróżniania symboli liter i łączenia ich w głoski, rytm zamyka melodię w taktach, liczenie i porządek muzyczny łagodzi dyskalkulię.

Dlaczego odbiorcami działań Fundacji jest segment docelowy „dzieci i młodzież”, grupa zagrożona defaworyzacją i/lub wykluczeniem społecznym?

Bo stan faktyczny jest następujący:

1. Szkoła w gminach wiejskich i małych miejscowościach ma monopol na działania z młodzieżą, bo daje duże szanse na zakończenie i rozliczenie realizowanych projektów.

2. Nie ma równego dostępu do edukacji pozaszkolnej – instytucje (struktury formalne):

   1. filtrują, kto skorzysta z ich oferty, najczęściej wybierają tych, którzy najlepiej sobie radzą i „dobrze rokują”.

   2. w większości przypadków realizują projekty dla młodzieży, rzadko „z młodzieżą”, młodzi są odbiorcami działań, opartych na wyobrażeniach dorosłych „co jest dla nich dobre”,

3. Nie ma oferty wsparcia edukacji dla dzieci normalnych i przeciętnych (które rozwijałyby ich zainteresowania i pokazywały nowe możliwości) — odbiorcami działań są albo dzieci najzdolniejsze i najgrzeczniejsze, albo dla łobuzi i nieucy (w celu prewencji).

4. Powszechny dostęp do Internetu wcale nie oznacza jakościowej zmiany w sposobie wykorzystywania sieci przez młodych; nauczyciele o ograniczonych, a często mniejszych kompetencjach nie są w stanie zmienić preferencji młodych w tym zakresie,

5. Brak wykorzystywania lokalnych zasobów — wiejskie świetlice, prywatne kawiarnie, malarz z sąsiedniej gminy, zdolni sportowcy — nie są brane pod uwagę w organizowaniu działań z młodzieżą. Przyzwyczaja to młodych do poczucia, że w małej miejscowości nic się nie dzieje i nic się nie uda.

Źródło:

Projekt badawczy zrealizowany w 2010 r. przez Pracownię Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” na zlecenie Polsko Amerykańskiej Fundacji Wolności, publikacja w 2011 r.